مالیات مستقیم و غیرمستقیم، انواع مالیات‌هایی هستند که یک فرد باید به دولت پرداخت کند. اساساً مالیات به هزینه‌ای گفته میشود که یک فرد، چه حقیقی و چه حقوقی، باید مقداری از اموال، دارایی‌ها، درآمد یا سود خود را به دولت بپردازد. پرداخت مالیات کاملاً اجباری است و هیچ‌کس نمی‌تواند از آن فرار کند. بخش عظیمی از درآمد دولت، دریافت مالیات است که در همه کشورهای جهان هم وجود دارد.
قرارداد سرمایه گذاری ریسک پذیر
سرمایه گذاری ریسک پذیر به نوعی سرمایه‌گذاری برای شروع کسب‌وکارهای کوچک اطلاق میشود که باید برای شروع آن مقداری هزینه پرداخت شود. در این سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها از شرکت‌های دیگری که کسب‌وکارهای کوچکی دارند، هزینه‌ای دریافت می‌کنند و قراردادی بین خود می‌نویسند. قرارداد سرمایه گذاری ریسک پذیر باعث میشود که با استفاده از دریافت هزینه از سایر شرکت‌ها، بین آن‌ها مشارکتی ایجاد شود.
شما با هر شغل و در هر کشوری که باشید، ملزم به پرداخت مالیات مستقیم یا غیرمستقیم هستید. مهم‌ترین دلیل پرداخت مالیات این است که به کاهش نرخ تورم یا تثبیت آن در کشور کمک می‌کند. قانون پرداخت مالیات چیزی نیست که اخیراً ایجاد شده باشد، بلکه از دیرباز تاکنون این قانون رواج دارد. به طور کلی مالیات به دو نوع تقسیم میشود؛ مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیرمستقیم. در ادامه مقاله به بررسی هر یک می‌پردازیم.
انواع مالیات مستقیم
گاهی اوقات تنها یک نفر باید مالیات پرداخت کند. در حالی که برخی مواقع، یک شرکت مالیات را پرداخت می‌کند. بر اساس مسائل و قوانین مالیاتی ،مالیات مستقیم به مالیاتی گفته میشود که شخصی که موظف به پرداخت آن است، تنها یک نفر است. در این نوع مالیات، دریافت هزینه توسط مأمور مخصوص و بدون واسطه انجام میشود. در ادامه به بررسی دسته بندی های مالیات مستقیم می‌پردازیم. این مالیات دو نوع دارد:
- مالیات بر درآمد
- مالیات بر دارایی
مالیات مستقیم شامل چه کسانی میشود؟
شاید برای شما هم سؤال باشد که مالیات مستقیم شامل چه کسانی میشود؟ از آنجا که هرکسی شغلی دارد، باید مالیات متفاوتی هم پرداخت کند. در ادامه به این سؤال پاسخ می‌دهیم. همه افراد حقیقی و حقوقی که شرایط زیر را دارند، مشمول پرداخت مالیات می‌شوند.
مالیات بر درآمد
مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات‌های مستقیم به شمار می‌رود. در این نوع مالیات، هزینه پرداختی از درآمد اصلی اشخاص دریافت میشود. به این معنی که هرکس هر شغلی که داشته باشد، باید بخشی از درآمد خود را به‌عنوان مالیات به دولت بپردازد.
مالیات بر درآمد حقوق
فردی که برای شرکت یا شخصی کار می‌کند و از وی حقوق دریافت می‌کند، باید از این حقوق مالیات پرداخت کند. به این نوع مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد حقوق می‌گویند. برای پرداخت این نوع مالیات لازم نیست که شخص حقوق‌بگیر آن را پرداخت کند؛ بلکه خود کارفرما از حقوق کارمند خود آن را می‌پردازد.
مالیات بر درآمد مشاغل
اشخاص حقیقی که حقوق‌بگیر کسی نیستند هم مشمول پرداخت مالیات می‌شوند. به عبارت دیگر کسانی که کارهای آزادی مثل فروش کالا و… دارند. این افراد باید سالانه به اداره امور مالیات مراجعه کرده و اظهارنامه مالیاتی مربوط به خود را پر کنند. بعد از تعیین مقدار درآمد خود، این اداره مقدار مالیات آن‌ها را تعیین می‌کند. اگر شخص از تعیین مقدار درآمد خود امتناع کند، این اداره میزان درآمد وی را تعیین و طبق حقوق مالیاتی و قوانین مربوطه، میزان مالیات شخص را مشخص می‌کند.
شرکت‌های تجاری که اشخاص حقوقی دارند، ملزم به پرداخت مالیات هستند. علاوه بر این افراد حقوقی که فعالیت‌های غیردولتی انجام می‌دهند هم باید مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی را پرداخت کنند.
مالیات بر درآمدهای اتفاقی
این نوع مالیات مستقیم شامل کسانی است که به صورت دائمی و همیشگی کار ندارند. در این نوع مشاغل، کارها به صورت اتفاقی یا فصلی است. میزان و نحوه پرداخت این نوع مالیات، به مقدار درآمد شخص بستگی دارد و از فرد تا فرد دیگر متفاوت است.
مالیات بر دارایی
مالیات بر دارایی همان‌طور که از نامش مشخص است، به کسانی تعلق می‌گیرد که دارایی یا ثروت شخصی دارند. این نوع مالیات ربطی به درآمد ماهانه یا سالانه فرد ندارد؛ بلکه مقدار دارایی‌های کل او مدنظر است. مالیات بر دارایی شامل مالیات بر ارث و مالیات حق تمبر میشود. مهم‌ترین و پرهزینه‌ترین مالیات بر دارایی، مالیات بر ارث است. هزینه این مالیات هم بیشتر از همه موارد است. زیرا شخص برای به دست آوردن آن دارایی، زحمت زیادی متحمل نشده و فقط ارثی از والدین خود دریافت کرده است.
سایر افراد مشمول مالیات
علاوه بر موارد ذکرشده همه افرادی که تابعیت ایران داشته باشند، چه داخل ایران باشند و چه خارج، باید مالیات پرداخت کنند. حتی افراد خارجی که به هر دلیلی در ایران زندگی کرده و در حال کار کردن هستند هم مشمول پرداخت مالیات هستند.
مالیات غیرمستقیم
- مالیات مصرف: این نوع مالیات شامل اجناسی میشود که افراد بیشتری آن‌ها را نیاز دارند. این مالیات به قیمت اجناس اضافه می‌شوند.
- مالیات بر ارزش افزوده: این نوع مالیات غیرمستقیم شامل خرید واردات، تولید و خدمات و توزیع کالا میشود. هزینه مالیات به این اجناس اضافه و از مصرف‌کنندگان نهایی اخذ میشود.
- مالیات بر واردات: نام دیگر مالیات بر واردات، تعرفه گمرکی است. این نوع مالیات به شرایط اقتصادی کشور بستگی دارد و شامل صادرات و واردات میشود.
تفاوت مالیات مستقیم و غیرمستقیم
همان‌طور که گفتیم مهم‌ترین تفاوت مالیات مستقیم و غیرمستقیم این است که در مالیات مستقیم، فقط یک شخص مشمول پرداخت مالیات شده و آن را می‌پردازد؛ در حالی که در مالیات غیرمستقیم یک شخص خاص ملزم به پرداخت آن نیست. در این نوع مالیات، قیمت اجناس و کالاها افزوده شده و مصرف‌کننده مجبور به پرداخت آن میشود. این مالیات هم انواع متفاوتی دارد که در ادامه آن‌ها را نام می‌بریم.
معافیت‌های مالیاتی
برخی مشاغل و کسب‌وکارها از پرداخت مالیات مستقیم معاف هستند و نیازی به پرداخت این هزینه به دولت ندارند. به یاد داشته باشید که معافیت های مالیاتی شامل مالیات غیرمستقیم نمی‌شود. مشاغلی که شامل معافیت مالیاتی می‌شوند عبارت‌اند از: فعالیت‌های تولیدی، بخش آموزشی، بیمه عمر، هزینه‌های درمانی و… . علاوه بر موارد ذکر شده مشاغلی که به کشاورزی، دامداری و دامپروری هم مرتبط است، مشمول معافیت مالیاتی میشود.
برخی شرکت‌ها و کسب‌وکارها برای کاهش هزینه‌های مالیات از راه قانونی، از مشاور مالیاتی استفاده می‌کنند. قوانین مالیاتی روز به روز در حال تغییر کردن هستند؛ به همین دلیل داشتن اطلاعات کافی در این زمینه می‌تواند کمک بزرگی به شرکت‌ها کند. مشاوران مالیاتی با استفاده از دانش و اطلاعات فراوان در موضوعات اقتصادی و مالی، به شرکت‌ها و اشخاص در خصوص مسائل و قوانین مالیاتی مشاوره می‌دهند.
سخن نهایی
پرداخت مالیات مستقیم و غیرمستقیم، برای همه افراد مشمول این قانون اجباری است. همان‌طور که گفتیم مالیات هزینه‌ای است که دولت برای تأمین برخی از هزینه‌های خود، از افراد و صاحبان مشاغل دریافت می‌کند. این هزینه برای ادامه بقای کشور لازم و بر همه واجب است. در این مقاله به بررسی برخی نکات مربوط به مالیات مستقیم پرداختیم. امیدواریم که خواندن این نکات برای شما مؤثر واقع شود.
همچنین میتوانید از مشاوران حقوقی تکداد در این زمینه راهنمایی بگیرید.
